TP.HCM – Từ Thành viên UCCN Điện ảnh đến Điểm đến chiến lược của các nhà sản xuất phim quốc tế

Việc TP.HCM chính thức gia nhập Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO (UCCN) ở lĩnh vực Điện ảnh là một dấu mốc quan trọng, khẳng định tiềm năng sáng tạo, năng lực sản xuất nội dung và sức hấp dẫn văn hóa đô thị của Việt Nam trên bản đồ sáng tạo toàn cầu.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương nhận định rằng, danh hiệu quốc tế này không chỉ là sự ghi nhận, mà còn là một cam kết trách nhiệm với cộng đồng quốc tế và xã hội sáng tạo trong nước. Thành phố cần chứng minh khả năng phát triển bền vững ngành công nghiệp điện ảnh, mở rộng cơ hội tiếp cận văn hóa của người dân, và thúc đẩy hợp tác quốc tế thông qua điện ảnh như một phương thức giao lưu, quảng bá và định vị thương hiệu đô thị.

Các chuyên gia, nhà khoa học và các vị đại biểu tại hội thảo hội thảo "Thực trạng và giải pháp thu hút đoàn làm phim đến các địa phương"

Hiện nay, nhiều dự án sản xuất phim - đặc biệt là dự án hợp tác quốc tế - vẫn gặp khó khăn trong các thủ tục hành chính liên quan đến đầu tư, tiếp cận đất đai, ưu đãi thuế, hay xin phép sử dụng bối cảnh đô thị. Nếu không giải quyết triệt để, những rào cản này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của ngành mà còn khiến TP.HCM khó thực thi trọn vẹn các cam kết với UNESCO.

Theo PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương, gói chính sách của TP.HCM nên tập trung vào 5 định hướng trọng tâm gồm:

1. Thiết lập cơ chế đặc thù dành cho thành phố sáng tạo điện ảnh.

Một nghị quyết thí điểm hoặc mô hình cơ chế phân quyền phù hợp sẽ tạo điều kiện thông thoáng cho đầu tư hạ tầng sáng tạo, bao gồm phim trường, studio hậu kỳ, trung tâm kỹ thuật số và công nghệ hình ảnh.

2. Vận hành mô hình Trung tâm hỗ trợ sản xuất phim và cấp phép theo cơ chế “Một cửa” “Film Commission – One-Stop Service”. Đây là tiêu chuẩn quốc tế của các thành phố điện ảnh trong UCCN, giúp rút ngắn thời gian cấp phép, hỗ trợ tiếp cận không gian công cộng và tối ưu hóa chi phí cho nhà sản xuất.

3. Xác định hạ tầng điện ảnh là hạ tầng sáng tạo trong quy hoạch đô thị. Việc ưu tiên quỹ đất lâu dài cho các khu sáng tạo, phim trường và tổ hợp văn hóa - công nghệ là giải pháp chiến lược để hình thành hệ sinh thái sản xuất nội dung quy mô lớn.

4. Xây dựng cơ chế tài chính - thuế mang tính cạnh tranh trong khu vực. Các mô hình như rebate (hoàn một phần chi phí sản xuất cho dự án quay tại địa phương), ưu đãi thuế cho doanh nghiệp sáng tạo hoặc dự án quảng bá hình ảnh đô thị đã chứng minh hiệu quả ở Seoul, Bangkok, Busan hay Sydney.

5. Liên kết điện ảnh với du lịch và thương hiệu văn hóa Thành phố. Mỗi bộ phim là một chiến dịch quảng bá hình ảnh dài hạn. Khi điện ảnh được tích hợp với du lịch, sự kiện sáng tạo và trải nghiệm đô thị, TP.HCM sẽ tạo ra chuỗi giá trị lan tỏa mạnh về văn hóa, kinh tế và nhận diện bản sắc.

Điện ảnh không chỉ là hoạt động nghệ thuật, mà còn là một ngành công nghiệp chiến lược trong nền kinh tế sáng tạo. Gia nhập UCCN là điểm khởi đầu. Việc xây dựng hệ sinh thái điện ảnh bền vững mới là mục tiêu dài hạn - nơi nhà nước đóng vai trò kiến tạo, doanh nghiệp là động lực, cộng đồng sáng tạo là hạt nhân, và UNESCO là khung tham chiếu cho phát triển bền vững. PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương tin tưởng rằng, với cơ chế phù hợp, TP.HCM hoàn toàn có thể trở thành trung tâm sản xuất nội dung số, hậu kỳ điện ảnh và dịch vụ sáng tạo quy mô quốc tế./.

Tin: Anh Tuấn. Ảnh: Việt Hùng