Hội thảo quốc tế “Phát triển nghệ thuật trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam”.

Hội thảo được tổ chức trong khuôn khổ Đề án khoa học cấp quốc gia “Phát triển nghệ thuật ở Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, mã số: ĐAĐLQG.01/23 do Đồng chí Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Bộ VHTTDL làm chủ nhiệm, Viện Văn hoá, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam là cơ quan chủ trì.

Hội thảo quốc tế “Phát triển nghệ thuật trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số: Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam” có sự tham gia của đông đảo chuyên gia, nhà nghiên cứu, nghệ sĩ, nhà quản lý đến từ các cơ quan, tổ chức trong nước và quốc tế, nhằm tạo diễn đàn trao đổi kinh nghiệm quốc tế và gợi mở định hướng phát triển nghệ thuật tại Việt Nam trong thời gian tới.

Toàn cảnh hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Nguyễn Quốc Hoàn, Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND phường Cửa Nam nhấn mạnh, hội thảo mở ra cơ hội để các bên cùng nhau định hình tương lai của nghệ thuật Việt Nam trong thời đại mới. Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số diễn ra mạnh mẽ, việc kiến tạo định hướng phát triển chiến lược cho văn học, nghệ thuật không chỉ là nhiệm vụ bảo tồn, phát huy bản sắc dân tộc mà còn là con đường đưa văn hóa, con người Việt Nam hội nhập sâu rộng, đóng góp cho sự phát triển bền vững của đất nước. Tại phường Cửa Nam nói riêng, thành phố Hà Nội nói chung đã luôn xác định văn hóa và nghệ thuật là nền tảng cốt lõi, góp phần nâng cao vị thế của Thủ đô - “Thành phố Sáng tạo” trong mạng lưới các Thành phố Sáng tạo của UNESCO. Việc đồng hành cùng các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và các nghệ sĩ trong hội thảo này chính là cơ hội để các bên cùng chia sẻ tầm nhìn và kiến tạo những giá trị mới cho nghệ thuật Việt Nam.

Ông Nguyễn Quốc Hoàn, Phó Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND phường Cửa Nam phát biểu khai mạc Hội thảo.

Hội thảo nhận được sự quan tâm, hưởng ứng nhiệt thành từ cộng đồng học thuật và cộng đồng nghệ thuật trong nước và quốc tế, với 3 tham luận quốc tế của các học giả đến từ Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp và 36 tham luận của các chuyên gia Việt Nam, đã mang đến những góc nhìn đa chiều và những giải pháp đột phá trong phát triển nghệ thuật. Các tham luận được chia thành 02 phiên: Phiên 1 - Phát triển nghệ thuật trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số: Xu thế, kinh nghiệm quốc tế và gợi mở cho Việt Nam; Phiên 2 - Giải pháp, sáng kiến nhằm thúc đẩy sự phát triển của nghệ thuật tại Việt Nam trong thời gian tới.

Chủ trì hội thảo là PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương, Ông Nguyễn Quốc Hoàn và TS. Nguyễn Phương Hoà

Kinh nghiệm quốc tế và những  gợi mở cho Việt Nam

Chia sẻ kinh nghiệm từ Nhật Bản, GS. Noriaki Mita - Giám đốc Hiệp hội Nghiên cứu Mita Gagaku (Nhật Bản) trình bày tham luận với chủ đề: “Kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai”, lấy ví dụ từ Gagaku - một trong những loại hình âm nhạc và vũ đạo lâu đời nhất thế giới của Nhật Bản. Theo GS. Noriaki, bộ môn này là minh chứng sống động cho sự kết nối văn hóa giữa các quốc gia châu Á hàng thế kỷ qua, điển hình là việc nghệ thuật Gagaku có nhiều nét tương đồng với điệu múa Chăm của Việt Nam, mở ra cơ hội để các nghệ sĩ và học giả Việt Nam nghiên cứu, so sánh và phát triển các truyền thống múa cổ điển. GS. Noriaki Mita cũng cho rằng, việc duy trì, truyền dạy và giới thiệu nghệ thuật Gagaku đến công chúng quốc tế, du khách, cũng như hợp tác xuyên biên giới chính là cách bảo tồn “nghệ thuật sống”, đồng thời tạo nền tảng cho các sáng tạo mới dựa trên giá trị cổ điển.

GS. Noriaki Mita trình bày tham luận “Kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai”.

Trong tham luận “Giao thoa âm nhạc Hàn - Việt trong bối cảnh toàn cầu hóa và ứng dụng công nghệ”, bà Jimin Jeon - Giám đốc Poem Music của Hàn Quốc lại nhấn mạnh vấn đề ứng dụng công nghệ số trong nghệ thuật ứng tác, một yếu tố đặc trưng trong âm nhạc truyền thống của cả Hàn Quốc và Việt Nam. Từ thực tế nghiên cứu đờn ca tài tử Việt Nam và thể loại âm nhạc nghi lễ Hàn Quốc, chuyên gia Hàn Quốc kết luận, ứng tác trở thành cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, giữa hai nền âm nhạc phương Đông có cùng tinh thần nhân bản nhưng biểu đạt khác nhau.

Bà Jimin Jeon trình bày tham luận “Giao thoa âm nhạc Hàn - Việt trong bối cảnh toàn cầu hóa và ứng dụng công nghệ”.

Giải pháp, sáng kiến cho Việt Nam

Một phần quan trọng của hội thảo là những giải pháp, sáng kiến nhằm thúc đẩy sự phát triển của nghệ thuật ở Việt Nam trong thời gian tới. Tiến sỹ - Kiến trúc sư Phạm Tuấn Long - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường Cửa Nam cho biết, phường Cửa Nam - một phần của quận Hoàn Kiếm trước đây - được xem là một trung tâm văn hóa của Thủ đô. Sau khi tiến hành sắp xếp lại theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp, phường Cửa Nam tuy có diện tích nhỏ nhất Thủ đô nhưng lại đạt nhiều thành tích ấn tượng về phát triển kinh tế và thu ngân sách, mà một trong những bí quyết của phường là phát triển văn hóa gắn với phát triển kinh tế. Cụ thể, phường đang phát triển các dịch vụ hạ tầng xung quanh các thiết chế văn hóa, đặc biệt là phối hợp với nhóm nghiên cứu của Bộ VHTTDL để tổ chức quy hoạch lại toàn bộ không gian xung quanh Nhà Hát Lớn, Nhà hát Kịch nhằm khai thác tốt hơn hiệu quả kinh tế, mở thêm các mô hình dịch vụ gắn với các thiết chế văn hóa. Qua tham khảo các bài học kinh nghiệm quốc tế, phường cũng đã lựa chọn và áp dụng được một số mô hình hiệu quả và phù hợp với thực tiễn tại Việt Nam hiện nay.

TS. KTS Phạm Tuấn Long trình bày tham luận "Phát triển văn hóa nghệ thuật tại phường Cửa Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số: Thực trạng, cơ hội và giải pháp".

Phát biểu kết luận hội thảo, PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương, Viện trưởng Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam nhấn mạnh: Các tham luận được trình bày trong hội thảo đã thể hiện sự đa dạng trong cách tiếp cận và chứa đựng nhiều kiến giải lí thú về vấn đề chính sách, mô hình quản lý và triển khai hoạt động thực tiễn của lĩnh vực nghệ thuật trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số, đi từ các vấn đề vĩ mô, mang tính bao quát như sự xác lập và chuyển dịch của khuôn khổ quốc tế cho tới các phân tích về thành tựu, hạn chế, thách thức trong quá trình phát triển của một số lĩnh vực nghệ thuật cụ thể tại các quốc gia và địa phương trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số hiện nay. Và từ việc phân tích những xu hướng chuyển dịch và kinh nghiệm quốc tế, các tác giả tham luận đã kiến nghị và đề xuất nhiều sáng kiến, giải pháp thiết thực nhằm thúc đẩy sự phát triển của nghệ thuật Việt Nam trong thời gian tới.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương phát biểu kết luận hội thảo.

Bên cạnh các tham luận đã được trình bày trực tiếp tại hội thảo còn rất nhiều ý kiến đóng góp từ các nhà khoa học, các nhà quản lý và những người thực hành nghệ thuật đã được ghi nhận và giới thiệu tới Hội thảo.

Hội thảo quốc tế "Phát triển nghệ thuật trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số" đã mở ra diễn đàn thiết thực, mang tính khoa học, nhằm trao đổi kinh nghiệm quốc tế, phân tích xu hướng và đề xuất các giải pháp phát triển nghệ thuật Việt Nam trong thời gian tới. Việc học hỏi kinh nghiệm quốc tế, kết hợp với chiến lược quốc gia về văn hóa và nghệ thuật số, sẽ giúp Việt Nam phát huy bản sắc riêng, nâng cao giá trị nghệ thuật, đồng thời hội nhập hiệu quả vào dòng chảy văn hóa toàn cầu./.

Một số hình ảnh khác tại hội thảo

GS.TS Từ Thị Loan và GS.TS Đào Mạnh Hùng tại hội thảo. 

TS.Nguyễn Phương Hòa điều hành hội thảo

Các đại biểu phường Hoàn Kiếm tại hội thảo.

PGS.TS Nguyễn Thị Thu Phương trình bày tham luận "Phát triển nghệ thuật cộng đồng tại phường Cửa Nam - Từ ý chí cộng đồng đến hệ sinh thái sáng tạo địa phương".

Ông Jeremy Segay, Chuyên gia tư vấn độc lập người Pháp trình bày tham luận "Điện ảnh Việt Nam trước ngã ba đường: Hướng tới sự công nhận toàn cầu.

GS.TS Đào Mạnh Hùng nêu ý kiến tại hội thảo.

Nhạc sĩ, nhà sản xuất âm nhạc Quốc Trung nêu ý kiến tại hội thảo

TS. Đỗ Quang Minh, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Trung tâm Hội chợ Triển lãm

Việt Nam trình bày tham luận "Thị trường nghệ thuật Việt Nam trong kỷ nguyên số: Nhu cầu đổi mới chính sách và quản trị".

PGS.TS Đoàn Thị Mỹ Hương trình bày tham luận "Dự báo xu thế phát triển của nghệ thuật đương đại Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi số".

PGS.TS Phạm Lan Oanh trình bày tóm tắt tham luận "Trí tuệ văn hóa và giáo dục sáng tạo trong chuyển đổi nghệ thuật số Việt Nam".

KTS Trần Huy Ánh nêu ý kiến tại hội thảo.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm sau khi kết thúc hội thảo.

Bài, ảnh: Anh Tuấn