Lễ bảo vệ luận án tiến sĩ cấp Viện cho NCS Đường Ngọc Hà

Quang cảnh Hội đồng bảo vệ luận án tiến sĩ của NCS Đường Ngọc Hà

Di tích Văn Miếu Quốc Tử Giám (VMQTG), một trong những di tích quốc gia đặc biệt, nơi lưu giữ nhiều giá trị lịch sử, văn hóa, giáo dục của dân tộc, là địa điểm có tiềm năng lớn để phát triển giáo dục di sản (GDDS). Từ năm 2016, Trung tâm Hoạt động Văn hóa khoa học (VHKH) Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã chủ động triển khai các chương trình GDDS theo hướng tiếp cận mới, bước đầu ghi nhận những thành công trong việc kết nối di sản với nhà trường, tích hợp nội dung giáo dục lịch sử, đạo đức, thẩm mỹ thông qua trải nghiệm tại di tích. Tuy nhiên, hoạt động GDDS tại di tích VMQTG chưa đạt hiệu quả như mong đợi. Sự quan tâm của các trường học đến chương trình còn hạn chế.

NCS Đường Ngọc Hà là cán bộ quản lý tại di tích VMQG và đã có nhiều năm gắn bó với hoạt động GDDS, trực tiếp tham gia thiết kế, tổ chức và đánh giá các chương trình GDDS tại di tích và tại một số bảo tàng và di tích khác. Chính những trải nghiệm thực tiễn này đã đặt ra những câu hỏi cần phải lý giải: Làm thế nào để hoạt động GDDS tại di tích thực sự phát huy hiệu quả, góp phần quan trọng cho công tác bảo vệ và phát huy giá trị di tích? Làm sao để di sản hấp dẫn với thế hệ trẻ mà trở thành một phần sống động trong hành trình học tập, phát triển nhân cách của các em? Và đặc biệt, làm thế nào để di tích trở thành một “trường học mở”, một không gian giáo dục hiện đại, nơi quá khứ và hiện tại gặp nhau trong sự sáng tạo, đối thoại?

Từ những lý do nêu trên, NCS Đường Ngọc Hà đã lựa chọn đề tài nghiên cứu Hoạt động giáo dục di sản gắn với bảo vệ và phát huy giá trị di tích tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám làm luận án tiến sĩ của mình. Đây là một hướng tiếp cận mới nhằm phân tích sâu sắc tiềm năng, thực trạng, thuận lợi và khó khăn của hoạt động GDDS tại một di tích tiêu biểu; từ đó đề xuất các giải pháp khoa học, khả thi nhằm nâng cao hiệu quả DGDS hướng tới mục tiêu bảo vệ, phát huy giá trị di tích VMQTG nói riêng và phát triển GDDS ở Việt Nam nói chung.

NCS Đường Ngọc Hà.

Về mặt lý luận, luận án góp phần hệ thống hóa, mở rộng và làm sâu sắc thêm những vấn đề lý luận về hoạt động GDDS gắn với bảo vệ và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa. Trên cơ sở đó, luận án làm rõ nội hàm của khái niệm giáo dục di sản, những nội dung cơ bản, phương thức chủ yếu của giáo dục di sản, vai trò của giáo dục di sản đối với sự tồn tại và phát triển của di tích.

Đồng thời, luận án vận dụng lý thuyết Tiếp cận cộng đồng trong bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa, lý thuyết Quản lý di sản bền vững và lý thuyết Học thông qua trải nghiệm vào thực tiễn hoạt động giáo dục di sản nhằm nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ và phát huy giá trị di tích.

Về mặt thực tiễn, các ý kiến, giải pháp được đề xuất góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động GDDS tại VMQTG nói riêng, có giá trị tư vấn, tham khảo cho các nhà quản lý văn hóa, quản lý di sản, giáo dục di sản, hoạch định chính sách và các nhà trường nói chung trong quá trình gắn kết di sản với trường học.

Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu của luận án góp phần cung cấp cho các nhà quản lý văn hóa, quản lý di sản, cán bộ giáo dục di sản và các nhà trường thêm tài liệu tham khảo tương đối đầy đủ và có hệ thống về hoạt động GDDS gắn với công tác bảo vệ và phát huy giá trị di tích.

Hội đồng phản biện, đánh giá luận án

GS.TS Từ Thị Loan, người hướng dẫn khoa học

Ngoài phần Mở đầu (11 trang), Kết luận (05 trang), Tài liệu tham khảo (16 trang) và Phụ lục (50 trang), nội dung chính của luận án được kết cấu thành 3 chương:

Chương 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và khái quát về di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám (60 trang).

Chương 2. Thực trạng hoạt động giáo dục di sản gắn với bảo vệ và phát huy giá trị di tích tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (62 trang)

Chương 3. Phương hướng phát triển, vấn đề đặt ra và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động giáo dục di sản gắn với bảo vệ và phát huy giá trị di tích VMQTG (50 trang).

Nghiên cứu sinh Đường Ngọc Hà đã trình bày tóm tắt nội dung luận án trước Hội đồng chấm luận án. Sau khi nghe ý kiến đánh giá, phân tích của các phản biện khoa học, nghe ủy viên thư ký tổng hợp những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học trong và ngoài Hội đồng về nội dung luận án, NCS Đường Ngọc Hà đã trả lời câu hỏi của các thành viên trong Hội đồng. Kết quả 100% thành viên có mặt tại Hội đồng đã bỏ phiếu công nhận học vị Tiến sĩ Quản lý văn hóa cho NCS Đường Ngọc Hà./.

NCS chụp ảnh lưu niệm cùng các thầy cô

Tin, ảnh: Lã Lương