TRUNG TÂM DỮ LIỆU DI SẢN VĂN HÓA - VIỆN VĂN HÓA, NGHỆ THUẬT, THỂ THAO VÀ DU LỊCH VIỆT NAM TỔ CHỨC CHƯƠNG TRÌNH “TỔNG KẾT LỚP TẬP HUẤN, TRUYỀN DẠY NGHI LỄ NÔNG NGHIỆP DÂN TỘC PU PÉO Ở XÃ YÊN CƯỜNG, TỈNH TUYÊN QUANG, NĂM 2025”

Buổi tổng kết thu hút hơn 50 đại biểu gồm các nghệ nhân truyền dạy, người thực hành di sản “Nghi lễ nông nghiệp của dân tộc Pu Péo”, người có uy tín trong cộng đồng, các học viên tham gia lớp tập huấn và đại diện Lãnh đạo Đảng ủy, UBND xã Yên Cường cùng người dân thôn Tiến Xuân đến tham dự.

Dân tộc Pu Péo là dân tộc thiểu số rất ít người, sinh sống chủ yếu ở vùng núi cao thuộc tỉnh Tuyên Quang. Người Pu Péo còn lưu giữ và bảo tồn nhiều nét văn hóa đặc sắc về trang phục, phong tục tập quán, nếp sống, trong đó phải kể đến một số Nghi lễ Nông nghiệp truyền thống của cộng đồng như: Lễ cúng thần rừng, lễ cúng cơm mới, lễ ra đồng, lễ rửa cày bừa, lễ cầu mùa, v.v…. Nghi lễ nông nghiệp phản ánh tín ngưỡng tộc người, là nghi lễ mang tính bản sắc gắn liền với quá trình cư trú của của dân tộc Pu Péo, xã Yên Cường, tỉnh Tuyên Quang.

Được sự cho phép của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nhằm triển khai thực hiện hiệu quả Dự án 6 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, cụ thể là vùng có dân tộc rất ít người Pu Péo sinh sống, đoàn công tác của Trung tâm Dữ liệu Di sản văn hóa thuộc Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam (Bộ Văn hóa, Thể thao, Du lịch) đã tiến hành các công việc: (1) Đi khảo sát, nghiên cứu, tổ chức Lớp tập huấn, truyền dạy tại cộng đồng; (2) Quay phim tư liệu, phục hồi, bảo tồn, phát huy Nghi lễ nông nghiệp dân tộc Pu Péo ở xã Yên Cường, tỉnh Tuyên Quang; (3) Lựa chọn hỗ trợ bảo tồn, phát huy một số nghi lễ nông nghiệp tiêu biểu của cộng đồng dân tộc thiểu số có dân số ít người Pu Péo như: Lễ cúng thần rừng, Lễ cúng cơm mới, Lễ xuống đồng, từ đó góp phần duy trì các loại hình văn hóa phi vật thể, phong tục, tập quán xã hội tốt đẹp của đồng bào; củng cố tinh thần đoàn kết xã hội; tạo cơ hội cho sự phát triển văn hóa - du lịch tại địa phương.

Triển khai Lớp tập huấn, truyền dạy, Trung tâm đã lựa chọn, đưa vào danh sách và tổ chức lớp tập huấn gồm 03 nghệ nhân truyền dạy và 30 học viên là người Pu Péo, đang sinh sống trên địa bàn xã Yên Cường. Nội dung của Lớp tập huấn, truyền dạy của các nghệ nhân, thầy cúng người Pu Péo truyền dạy cho các học viên về: (1) Các nghi thức cúng lễ, các bài cúng và ý nghĩa của lời cúng; (2) Nghệ thuật trình diễn dân gian trong các Nghi lễ nông nghiệp dân tộc Pu Péo ở xã Yên Cường, tỉnh Tuyên Quang.

Trong khuôn khổ của nhiệm vụ dự án, đoàn công tác của Trung tâm Dữ liệu Di sản văn hóa thuộc Viện đã hỗ trợ kinh phí hỗ trợ cộng đồng Pu Péo tái hiện, bảo tồn, trình diễn một số hoạt động như: Lễ cúng thần rừng, Lễ cúng cơm mới, Lễ xuống đồng; đồng thời, hỗ trợ bảo tồn, phát huy nghệ thuật trình diễn dân gian của người Pu Péo gắn liền với các phong tục, tập quán và các nghi lễ truyền thống. Trong đó có đặc trưng là các làn điệu dân ca, các điệu múa, trò diễn trong lễ hội.

Chương trình“Tổng kết Lớp tập huấn, truyền dạy Nghi lễ nông nghiệp, Nghệ thuật trình diễn dân gian của dân tộc Pu Péo, xã Yên Cường, tỉnh Tuyên Quang, năm 2025” là sự kiện quan trọng, đánh dấu điểm nhấn trong khuôn khổ của nhiệm vụ dự án “Tổ chức nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy Nghi lễ nông nghiệp dân tộc Pu Péo ở xã Yên Cường, tỉnh Tuyên Quang”  nhằm cụ thể hóa việc thực hiện các chủ trương của Đảng, Nhà nước. Thông qua chương trình, nhằm phát huy hiệu quả nguồn lực đầu tư của nhà nước, xã hội và cộng đồng vào công tác khôi phục, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của cộng đồng dân tộc thiểu số có dân số ít người Pu Péo sinh sống trên địa bàn xã Yên Cường, tỉnh Tuyên Quang. Đồng thời nhằm phát huy tối đa vai trò của các nghệ nhân, già làng, trưởng bản, người có uy tín và cộng đồng dân tộc thiểu số trong nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn, phát huy văn hóa phi vật thể của dân tộc./.       

Bài: ThS. Nguyễn Thị Hạnh

Ảnh: Nguyễn Trung Bình