GIẢI MÃ LINH VẬT VẸT

THỜI CHÚA TRỊNH - VUA LÊ

                                                TS. Hoàng Minh Tường

Tóm tắt: Vẹt thuộc họ chim, sinh sống ở các vùng nhiệt đới, là loài chim thông minh, hót và học được tiếng người, có màu lông rực rỡ nhiều màu sắc. Vẹt là linh vật được các chúa Trịnh chọn là biểu tượng cao quý, thể hiện quyền uy, vai trò và vị thế của các chúa Trịnh trong giai đoạn lịch sử đặc biệt của đất nước, thời vua Lê - chúa Trịnh, thế kỷ XVI - XVIII.

 Phượng hoàng là biểu tượng của hoàng hậu, vương phi, biểu thị của Vương triều. Biểu tượng vẹt biểu thị cho uy quyền và vị thế của Nhà Chúa, suy tôn ngôi vị cao sang của Mẫu thân và các Chúa Trịnh. Hình tượng đăng đối phượng - vẹt chính là thể hiện vị thế song trùng quyền lực của cặp đôi vua Lê - chúa Trịnh, "Trịnh tồn Lê tại, Trịnh bại Lê vong". Linh vật vẹt mang tính bản địa sâu sắc, trong khi đó phượng hoàng là linh vật  ảnh hưởng và tiếp nhận từ văn hóa Trung Hoa.

Từ khóa: Linh vật vẹt, Nghè Vẹt, chúa Trịnh, vua Lê, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa.

Nguồn: Tạp chí Văn hóa học số 5 (57) - 2021